Viêm Khớp Dạng Thấp * [117 cases]

I. Đại cương

– Viêm khớp dạng thấp (Rheumatoid Arthritis) là một bệnh lý tự miễn điển hình, diễn biến mạn tính, với các biểu hiện tại khớp, ngoài khớp và toàn thân ở các mức độ khác nhau.
– Chiếm tỷ lệ 05-1% người trưởng thành.
– Thường gặp ở nữ (nữ:nam = 3:1), tuổi trung niên.
– Các triệu chứng lâm sàng có ý nghĩa quan trọng trong việc chẩn đoán viêm khớp dạng thấp.
– Hình ảnh X-quang điển hình là một trong 7 tiêu chuẩn chẩn đoán viêm khớp dạng thấp theo tiêu chuẩn của hội Thấp khớp Mỹ (American College of Rheumatology – ACR).

* Tiêu chuẩn ACR 1987

– Có ít nhất 4/7 tiêu chuẩn, thời gian diễn biến của tiêu chuẩn 1-4 ít nhất 6 tuần.
+ Cứng khớp vào buổi sáng kéo dài trên một giờ.
+ Viêm tối thiểu 3/14 khớp: ngón gần, bàn ngón tay, cổ tay, khuỷu, gối, cổ chân, bào ngón chân (hai bên).
+ Sưng đau ít nhất 1 khớp: khớp bàn ngón gần, khớp ngón tay và khớp cổ tay.
+ Tính chất đối xứng.
+ Có hạt dưới da.
+ Yếu tố dạng thấp trong huyết thanh dương tính.
+ Hình ảnh X-quang điển hình.

* Tiêu chuẩn ACR 2010

– Tổng số điểm ≥ 6

– Khớp viêm
+ 1 khớp lớn (khớp vai, khuỷu, háng, gối, cổ chân): 0 điểm
+ 2-10 khớp lớn: 1 điểm
+ 1-3 khớp nhỏ (khớp bàn ngón tay, ngón gần): 2 điểm
+ 4-10 khớp nhỏ (có hoặc không kèm với viêm khớp lớn): 3 điểm
+ > 10 khớp (ít nhất 1 khớp nhỏ): 5 điểm

– Miễn dịch
+ RF (Rheumatoid factor – yếu tố dạng thấp) và anti CCP (kháng thể kháng peptid citrullin vòng) âm tính (RF <14 UI/ml, anti CCP <17 UI/ml): 0 điểm
+ RF hoặc anti CCP dương tính thấp (≤3 lần giới hạn bt cao): 2 điểm
+ RF hoặc anti CCP dương tính mạnh (>3 lần giới hạn bt cao): 3 điểm

– Phản ứng viêm cấp tính
+ Protein C phản ứng và máu lắng bình thường: 0 điểm
+ Protein C phản ứng hoặc máu lắng tăng: 1 điểm
– Thời gian bị bệnh
+ < 6 tuần: 0 điểm
+ ≥ 6 tuần: 1 điểm

Tài liệu tham khảo

* Rheumatoid Arthritis: A Practical Guide to State-of-the-Art Imaging, Image Interpretation, and Clinical Implications – Oliver J. Sommer, MD, Andrea Kladosek, MD, Volkmar Weiler, MD
* Rheumatoid Arthritis of the Hand and Wrist: Comparison of Three Imaging Techniques – Bachir Taouli, Souhil Zaim
* Rheumatoid arthritis: sequences – Pier Nuccio Scutellari
* Imaging in rheumatology: reconciling radiology and rheumatology – Bernhard J. Tins
* The role of imaging in rheumatoid arthritis – Kgomotso Kgoebane
* MR Imaging of Early Rheumatoid Arthritis – José A. Narvaez, Javier Narváez, Eugenia De Lama, Matías De Albert
* Manifestations of Arthritides in the Hands and Feet: Revisiting the Radiograph – H. D. Peiris, C. Lord, V. T. Skiadas, M. Sampson; Southampton/UK
* Imaging features of peripheral arthritis – J. Acosta Batlle, S. Hernandez Muñiz, C. Garcia Barrio, E. Dominguez Franjo, R. Lorente, J. C. Albillos Merino; Madrid/ES
* Ultrasound of hands in rhumatoid arthritis and psoriatic arthritis – R. Laroussi
* Sonographic assessment of adult and juvenile rheumatoid arthritis – C. A. S. Ruano, P. L. Pegado, J. M. G. Lourenco, P. Alves, L. Vieira; Lisbon/PT
* Radiological evolution of Rheumatoid arthritis step by step – A. Scionti, F. Signorini, F. Cerri, E. Neri, D. Caramella; Pisa/IT
* Radiological Differences Between Juvenile Idiopathic Arthritis And Adult Rheumatoid Disease – D. Mak, C. Chisholm, K. Johnson; Birmingham/UK
* Rheumatoid arthritis (RA): The ABC´s of hand-bone erosions imaging and management of disease – F. Priolo, A. P. Mancini, F. M. Martina, G. Savino, A. Magistrelli; Rome/IT
* Radio – imaging aspects of rheumatoid arthritis in large joints – C. G. Moldovanu
* Arthritis. A radiographie pictorial review – L. Resende, A. Bordini, T. Baraviera, D. B. D. A. L. Baptista, D. L. Ferreira; São Paulo/BR