I. Đại cương
– Thận nằm phía sau phúc mạc, ở 2 bên cột sống. Thận bên phải thấp hơn thận bên trái. Cực trên thận ngang mức đốt sống D11 (bên trái ngang bờ trên D11, bên phải ngang bờ dới D11). Cực dới thận ngang mức mỏm ngang cột sống L3 (bên trái ngang bờ trên mỏm ngang L3, bên phải ngang bờ dới mỏm ngang L3).
– Mỗi thận có trọng lợng trung bình 130 – 135 gram, kích thước trung bình 12 x 6 x 3cm.
– Phía sau xương sườn 12 bắt chéo ngang qua thận, chia thận làm 2 phần: tầng ngực liên quan với phổi và khoang màng phổi; tầng bụng liên quan với thắt lưng. Do thận nằm một nửa tầng bụng, một nửa tầng ngực nên bình thường khi khám thận chỉ sờ thấy cực dưới thận.
– Thận là một tạng đặc, có nhu mô dày 1,5 – 1,8cm, bao phủ ngoài nhu mô thận là vỏ thận dai và chắc.
– Vùng tủy chứa các tháp Malpyghi, mỗi tháp malpyghi tương ứng một đài nhỏ, có đỉnh hướng về đài nhỏ. Trong đó chứa hệ thống ống góp trước khi đổ vào đài thận.
– Vùng vỏ thận là nơi chứa các đơn vị chức năng thận (nephron). Mỗi thận chứa 1 – 1,5 triệu nephron, tập trung chủ yếu ở vùng vỏ, chỉ 10 – 20% số nephron nằm vùng tủy thận.
– Sỏi thận chiếm 70-75% sỏi tiết niệu, đa số là sỏi Calci.
– Sỏi đài thận hình tròn hay đa giác, thường gặp một bên hoặc nhiều viên nằm ở đài dưới hay đài giữa.
– Sỏi bể thận có hình tam giác hay đa diện, thường có kích thước 1-3cm, khuôn theo hình bể thận với đầu nhọn quay hướng về phía cột sống.
– Sỏi nằm lấp kín cả đài bể thận gọi là sỏi san hô, kích thước 3-4cm.
Tài liệu tham khảo
* What the Radiologist Needs to Know About Urolithiasis: Pathogenesis, Types, Assessment, and Variant Anatomy – Determination of Renal Stone Composition with Dual-Energy CT: In Vivo Analysis and Comparison with X-ray Diffraction – Guy Hidas, MD, Ruth Eliahou, MD, Mordechai Duvdevani, MD
* New and Evolving Concepts in the Imaging and Management of Urolithiasis: Urologists’ Perspective – Avinash R. Kambadakone, MD, FRCR, Brian H. Eisner, MD
* The twinkling body: A pictorial guide to all possible anatomical locations of the colour Doppler twinkling artifact – A. Nunziata, O. Catalano, P. P. Saturnino, F. Sandomenico, S. Paoletta, A. Siani; Naples/IT
* Radiology Illustrated Uroradiology – Seung Hyup KIM
# Cập nhật nội dung bài viết & Case lâm sàng 12/10/2023
# Cập nhật nội dung bài viết & Case lâm sàng 4/1/2023
# Cập nhật nội dung bài viết & Case lâm sàng 17/6/2022