I. Đại cương
– Sỏi niệu đạo (Urethral Stones) là thành phần hữu hình vô cơ hay hữu cơ tại niệu đạo, có thể hình thành tại chỗ hay từ bàng quang di chuyển tới làm hẹp niệu đạo 1 phần hay toàn bộ và gây nên rối loạn bài xuất nước tiểu đường tiết niệu dưới.
– Trong các bệnh về sỏi đường tiết niệu, sỏi niệu đạo chiếm 1%
– Phần lớn gặp ở nam giới, ở nữ nếu có phần lớn nằm trong túi thừa niệu đạo
– Thành phần sỏi chủ yếu là canxi oxalat (85%).
– Vị trí: 1/3 nằm ở niệu đạo sau, 2/3 nằm ở niệu đạo trước
– Nguyên nhân: Đa số sỏi di chuyển từ bàng quang xuống / Do chít hẹp niệu đạo, do túi thừa niệu đạo / Hẹp- viêm dính bao quy đầu…
– Phía trên sỏi niệu đạo giãn to, trừ trường hợp niệu đạo có túi thừa
* Lâm sàng
– Đái buốt, đái khó, đái ra máu cuối bãi
– Đột nhiên thấy tắc đái, đái khó, có khi bí đái hoàn toàn. Bệnh nhân rặn đái chỉ ra vài giọt nước tiểu đỏ
– Cơn đau lan xuống tầng sinh môn và quy đầu. Về sau là những cơn đau quặn vùng hạ vị do bí đái hoàn toàn.
– Sỏi trong túi thừa niệu đạo không gây rối loạn tiểu tiện, chỉ có các triệu chứng viêm nhiễm.
– Có thể sờ thấy hòn sỏi trên đường đi của niệu đạo.
* Điều trị
– Sỏi niệu đạo sau
+ Dùng sonde + bơm nước muối sinh lý đẩy sỏi vào bàng quang, tán sỏi.
+ Mở thông bàng quang lấy sỏi
– Sỏi niệu đạo trước
+ Sỏi ở hố thuyền, lấy sỏi qua miệng sáo
+ Sỏi hình thành tại chỗ => phẫu thuật lấy sỏi, xử lý nguyên nhân
Tài liệu tham khảo
* Imaging of Urethral Disease: A Pictorial Review – Akira Kawashima, MD, Carl M. Sandler, MD2, Neil F. Wasserman, MD
* Giant urethral calculus in anterior urethral diverticulum: a case report – Maokun Sun, Wanting Xu, Shuai Guo
* Bedside ultrasound diagnosis of urethral calculus in emergency department – Umut Cakir, Ozlem Yigit, Mustafa Kesapli, Volkan Celebi
* Unusual Giant Prostatic Urethral Calculus – A. Bello, H. Y. Maitama, N. H. Mbibu, G. D. Kalayi, and A. Ahmed
* Urethral Calculi – Perry Lee, Jordana Haber
# Cập nhật nội dung bài viết & Case lâm sàng 9/2/2023