I. Đại cương
– Thận là một cơ quan nằm sâu sau phúc mạc, ở vùng hố thắt lưng hai bên, được bảo vệ bởi thành cơ và khung xương nên chấn thương thận thường ít gặp, chỉ chiếm 1-5% trong tổng số các dạng chấn thương nói chung, tuy nhiên lại chiếm tỉ lệ hàng đầu trong chấn thương tiết niệu sinh dục.
– Khi bị tổn thương, đặc biệt khi có rách bao Gerota máu và nước tiểu tràn ra các tổ chức quanh thận dễ gây nên sự nhiễm độc, nhiễm khuẩn.
– Tổn thương thận chiếm khoảng 10% các trường hợp chấn thương bụng. Tuy nhiên, phần lớn chấn thương thận là chấn thương kín (80-90%), phần còn lại là vết thương thấu thận, thường do đạn bắn hoặc do bị đâm. Chấn thương thận kín thường xảy ra do hậu quả của một cú đánh trực tiếp vào hông hoặc là kết quả của việc giảm tốc độ đột ngột.
– Nguyên nhân chấn thương thận thường gặp chủ yếu do tai nạn giao thông, sau đó đến tai nạn lao động và các tai nạn sinh hoạt khác.
– Ngoài thận bị tổn thương, bệnh nhân có thể gặp các tổn thương phối hợp các cơ quan khác (chiếm tỉ lệ 30 – 40%). Và vì vậy trong chấn thương thận kín, sốc chấn thương cũng thường gặp, chiếm tỉ lệ trên dưới 50% các trường hợp.
* Lâm sàng
– Đau vùng thắt lưng:
+ Đau tức, âm ỉ
+ Đau lan lên góc sườn hoành, xuống hố chậu
+ Kèm co cứng vùng thắt lưng
– Đái máu
+ Đái máu toàn bãi, máu đỏ tươi hay máu cục ở trường hợp nặng
+ Đái máu không tương xứng với mức độ chảy máu do máu tụ quanh thận, sau phúc mạc, bít tắc niệu quản, đứt cuống thận.
– Hội chứng sau phúc mạc: Bụng chướng, nôn, bí trung đại tiện. Điển hình là co cứng nửa bụng bên tổn thương.
Tài liệu tham khảo
* Imaging of Renal Trauma: A Comprehensive Review – Akira Kawashima, MD, Carl M. Sandler, MD
* Kidney in Danger: CT Findings of Blunt and Penetrating Renal Trauma – Raquel Cano Alonso, MD, Susana Borruel Nacenta, MD
* Renal Trauma: Tips for successful imaging and diagnosis – M. L. Bambrick, R. M. Heaney, C. Ní Leidhin
* Review of CT Imaging features in renal trauma correlated to the American Association for the Surgery of Trauma (AAST) Organ Injury Scale – T. Brennan, M. Skalski, F. Gaillard
* Evaluation of renal trauma in the emergency context: the role of computed tomography – A. C. Mota, D. Cardoso, A. Figueiredo
* Kidney trauma injury grading 2018 update: review of CT imaging features – S. Hapugoda, P. Bekhit, C. Hacking; QLD/AU
* MDCT of renal trauma: correlation to AAST organ injury scale – Matthew T Heller, Nils Schnor
* Renal trauma imaging: Diagnosis and management. A pictorial review – Wojciech Szmigielski, Rajendra Kumar, Shatha Al Hilli
* Imaging in renal trauma – Madhukar Dayal, Shivanand Gamanagatti, and Atin Kumar
* Renal trauma – Young Joon Lee, Soon Nam Oh, Sung Eun Rha, Jae Young Byun
* Renal trauma: imaging evaluation and implications for clinical management – Suzanne T Chong, Jill R Cherry-Bukowiec, Jonathon M G Willatt
* The American Association for the Surgery of Trauma Organ Injury Scale 2018 update for computed tomography-based grading of renal trauma: a primer for the emergency radiologist – Ling-Chen Chien, Mona Vakil, Jonathan Nguyen
* Radiology Illustrated Uroradiology – Seung Hyup KIM
* Renal trauma – the role of computed tomography – S. Teixeira, P. M. R. C. Patrão, P. G. J. Magalhaes, F. Matos, A. Figueiredo, D. Silva; Viseu/PT
* Shattering Kidneys: Review of CT Imaging Features of Severe Renal Injuries from Blunt Trauma – D. Gai, H. Knipe, P. Phal; Melbourne/AU
* Pictorial review – imaging and intervention in renal trauma – T. S. Kumar, S. Srinivasan, R. CHUNG
# Cập nhật nội dung bài viết & Case lâm sàng 24/5/2023
# Cập nhật nội dung bài viết & Case lâm sàng 21/3/2023
# Cập nhật nội dung bài viết & Case lâm sàng 4/1/2023
# Cập nhật nội dung bài viết & Case lâm sàng 2/12/2022