Bướu Giáp Thòng | Bài giảng CĐHA

* Phân chia theo giải phẫu
– Trung thất trên: thuộc phần trên mặt phẳng đi ngang qua khe gian đốt sống ngực T4-T5 ở phía sau và góc giữa cán – thân xương ức ở phía trước.
– Trung thất trước: khoang nằm dưới mặt phẳng kể trên, giữa phía trước màng ngoài tim và mặt sau xương ức.
– Trung thất giữa: khoang chứa màng ngoài tim và tim.
– Trung thất sau: khoang nằm dưới mặt phẳng kể trên, sau màng ngoài tim và trước thân các đốt sống ngực.

[gallery link="file" columns="5" ids="90805,90806,90807,90808,90809,90810,90811,90812,90813,90814"]

* Phân chia ITMIG (International Thymic Malignancy Interest Group)

[gallery columns="5" link="file" ids="122940,142943,142944,142945,142947"]

– Khoang trước mạch máu:
+ Giới hạn phía trước bởi xương ức và phía sau bởi các mạch máu lớn và màng ngoài tim.
+ Thành phần: tuyến ức, tổ chức mỡ, hạch bạch huyết, tĩnh mạch cánh tay đầu.
+ Bệnh lý thường gặp: bệnh lý tuyến ức, u tế bào mầm, lymphoma, di căn hạch, bướu giáp thòng.

– Khoang tạng:
+ Giới hạn phía trước là khoang trước mạch máu, giới hạn phía sau bởi đường thẳng về phía sau cột sống, cách bờ trước cột sống 1cm.
+ Thành phần: tim, tĩnh mạch chủ trên, động mạch chủ, động mạch phổi, ống ngực, khí phế quản, thực quản, hạch bạch huyết.
+ Bệnh lý thường gặp: bệnh lý tim và mạch máu lớn, bệnh lý khí quản, bệnh lý thực quản, nang đôi (nang màng tim, nang phế quản), bệnh lý hạch.

– Khoang cạnh cột sống:
+ Giới hạn phía trước bởi khoang tạng.
+ Thành phần: cột sống ngực, mô mềm cạnh cột sống.
+ Bệnh lý thường gặp: khối u nguồn gốc thần kinh, nhiễm trùng cột sống, chấn thương cột sống, tạo máu ngoài tủy.

[gallery link="file" columns="4" ids="122857,122858,122859,122860"]

2. Khối u trung thất

III. Chẩn đoán x-quang

1. Đặc điểm hình ảnh

– Hình ảnh khối mờ trung thất làm rộng trung thất trên, đồng nhất dạng đặc, giới hạn rõ, thường nằm lệch bên phải.
– Không có hình ảnh phế quản chứa khí.
– Tạo góc tù với trung thất.
– Nếu bướu to có thể phát hiện dấu hiệu đè ép, đẩy lệch khí quản hoặc thực quản (qua phim chụp cản quang) sang bên đối diện.

[gallery link="file" columns="4" ids="20844,20845,20846,20847,20848,20849,96699,122807,122879,122880,122888,123070"]

=> Case lâm sàng 1:

[gallery link="file" ids="49155,49154,49153"]

=> Case lâm sàng 2:

[gallery link="file" columns="5" ids="56606,56607,56609,56610,56611"]

2. Dấu hiệu cổ ngực

[gallery link="file" ids="64969,64971,64970"]

– Dấu hiệu cổ ngực (Cervico – Thoracic Sign) là một biến thể của dấu hiệu xóa bờ, giúp nhận biết một cấu trúc thuộc trung thất trước hay trung thất sau.
– Theo giải phẫu, bờ trên của trung thất trước kết thúc ngang mức xương đòn. Do vậy, bờ trên một bóng mờ trung thất không rõ hoặc biến mất trên mức xương đòn thì có nghĩa là bóng mờ nằm một phần ở cổ (do bị xóa bờ bởi phần mềm vùng cổ), một phần nằm ở trung thất trước. Cervico-thoracic sign (+). Hay gặp nhất là bướu giáp chìm sau xương ức.

[gallery link="file" columns="4" ids="153013,64786,64787,64788"]

=> Case lâm sàng 1:

[gallery link="file" ids="49155,49154,49153"]

– Theo giải phẫu, phần đỉnh phổi phía trung thất sau nằm cao hơn xương đòn. Do đó, nếu bóng mờ còn thấy rõ bờ trên mức xương đòn chứng tỏ nó vẫn được bao quanh bởi khí của phổi nghĩa là nó nằm ở phần phổi cao hơn xương đòn => trung thất sau, đỉnh phổi phía sau hoặc màng phổi phía sau. Cervico-thoracic sign (-).

[gallery link="file" columns="5" ids="64789,74290,64790,64791,64792"]

=> Case lâm sàng 1:

[gallery link="file" columns="5" ids="85585,85586,85587,85588,85589"]

IV. Chẩn đoán CLVT

1. Đặc điểm hình ảnh

– Khối bờ rõ, có sự liên tục với bướu giáp ở cổ.
– Đậm độ cao trước tiêm, lớn hơn đậm độ của cơ bên cạnh, bắt thuốc cản quang mạnh sau tiêm.
– Vôi hóa dạng lấm tấm hoặc dạng đường cong (62%).
– Thường nằm sau các mạch máu lớn và cung động mạch chủ (trung thất trên + trung thất giữa).

[gallery columns="5" link="file" ids="20852,20853,20854,20855,20856,20857,20858,78616,78615,122834,122893,122894,122895,122896"]

=> Case lâm sàng 1:

[gallery link="file" columns="5" ids="45153,45152,45151,45150,45149"]

=> Case lâm sàng 2:

[gallery link="file" columns="4" ids="122798,122799,122800,122801,122802,122804,122805"]

=> Case lâm sàng 3:

[gallery link="file" columns="4" ids="122813,122814,122815,122816,122817,122818,122819"]

=> Case lâm sàng 4:

[gallery link="file" columns="4" ids="122821,122822,122823,122824,122825,122826,122827"]

=> Case lâm sàng 5:

[gallery link="file" columns="4" ids="124214,124215,124216,124217,124218,124219,124220,124221"]

2. Phân loại

– Loại A: bướp giáp thòng hình chóp với đỉnh hướng xuống dưới.
– Loại B: bướu hình chóp với đỉnh hướng lên trên.
– Loại C: bướu có cổ hoặc cuống hẹp.
– Loại D: bướu lạc chỗ, nguyên phát trong lồng ngực, không phẫu thuật trước đó, nằm ở trung thất trước.

[gallery link="file" columns="4" ids="122883,122884,122885,122886"]