Lạc Nội Mạc Tử Cung | Bài giảng CĐHA

I. Đại cương

– Lạc nội mạc tử cung là sự hiện diện của mô nội mạc tử cung có chức năng nằm ngoài tử cung.
+ Adenomyosis: lạc nội mạc trong cơ tử cung.
+ Endometriosis: lạc nội mạc ngoài tử cung. Vị trí: Túi cùng Douglas / Dây chằng rộng / Dây chằng tử cung cùng / Bàng quang / Buồng trứng / Đáy tử cung / Đại tràng sigma / Dây chằng tròn / Vòi trứng / Phúc mạc / Ống tiêu hóa / Thành bụng / Phổi.
– Hình ảnh lạc nội mạc tử cung rất đa dạng. Có thể ở trong phúc mạc hay ngoài phúc mạc. Tổ chức lạc nội mạc tử cung chịu ảnh hưởng của nội tiết sinh dục như niêm mạc tử cung bình thường trong vòng kinh và trong giai đoạn hoạt động sinh dục của người phụ nữ.
– Hay gặp ở 30-40 tuổi. Trong nghiên cứu hội lạc nội mạc tử cung cho thấy lạc nội mạc tử cung gặp ở hơn 50% ở phụ nữ 20-40 tuối. Lạc nội mạc tử cung ở cô gái trẻ hiếm gặp, thường thấy ở trẻ có dị dạng sinh dục (bất thường eo tử cung, tử cung đôi).
– Sau mãn kinh theo nguyên tắc chung, những ổ lạc nội mạc tử cung ngừng hoạt động và biến mất. Đôi khi nó còn tồn tại ở phụ nữ béo phì (tác dụng estrogen vẫn còn bởi androstenediol chuyến thành estron tại mô mỡ). Ổ lạc nội mạc tử cung có thế hoạt động lại do điều trị hormon thay thế. Khi kích thích phóng noãn trong thụ tinh ống nghiệm cũng kích thích ổ lạc nội mạc tử cung hoạt động.
– Các triệu chứng chính là đau vùng chậu và vô sinh. Gần một nửa số người bị bệnh có đau vùng chậu mãn tính, trong khi 70% cơn đau xuất hiện trong kỳ kinh nguyệt. Đau khi quan hệ tình dục cũng là phổ biến. Vô sinh xảy ra gần một nửa số phụ nữ bị ảnh hưởng. Các triệu chứng ít gặp hơn bao gồm các triệu chứng khi tiểu tiện hoặc đại tiện. Khoảng 25% phụ nữ không có triệu chứng nào.

Tài liệu tham khảo

* Endometriosis: Radiologic-Pathologic Correlation – Paula J. Woodward, MD, Roya Sohaey, MD
* MR Imaging of Endometriosis: Ten Imaging Pearls – Evan S. Siegelman, MD, and Edward R. Oliver, MD, PhD
* Findings of Pelvic Endometriosis at Transvaginal US, MR Imaging – Luciana Pardini Chamié, MD, PhD, Roberto Blasbalg, MD
* MRI detection of Endometriosis – Jan Hein van Waesberghe, Marieke Hazewinkel and Milou Busard
* Adenomyosis and MRI: What you need to know and be aware of – L. I. R. Agostinho1, R. Cruz, A. Guerra
* A sonographic classification and reporting system for diagnosing adenomyosis – Thierry Van den BOSCH, Annefleur M. de BRUIJN, Robert. A de LEEUW
* Hình ảnh cộng hưởng từ bệnh lý tử cung – PGS.TS Nguyễn Xuân Hiền, ThS. Nguyễn Thị Tố Ngân
* Radiology Illustrated Gynecologic – Seung Hyup KIM
* Pelvic endometriosis: An MRI guide for practicing radiologist – C. Kakkar
* Revisiting Endometriosis – M. Antic
* Endometriosis – MRI findings with anatomic-pathologic correlation – E. Matos, A. T. Almeida, A. Sanches; Vila Nova de Gaia/PT
* MR imaging findings of endometriosis at 3Tesla – S. Pullini, R. Girometti, L. Cereser, C. Zuiani, M. Bazzocchi; Udine/IT
* A pictorial review of pelvic endometriosis in MRI – M. A. Haouari
* To The High Ground Of Endometriosis: An MRI Journey – H. A. Cervantes Flores, S. J. Valdes Bañuelos, M. Cuadra, B. C. LUGO NEVAREZ, M. F. ortiz, Y. FERNANDEZ DE LARA BARRERA
* Magnetic resonance imaging findings of pelvic endometriosis – P. Subramaniam, R. Renganathan
* Unusual Manifestations and Complications of Endometriosis—Spectrum of Imaging Findings: Pictorial Review – Genevieve L. Bennett, Chrystia M. Slywotzky, Mariela Cantera