Bệnh Lý Tuyến Giáp | Bài giảng CĐHA

I. Đại cương

– Tuyến giáp hình chữ H hay hình con bướm, gồm 2 thùy, liên kết với nhau qua phần eo tuyến. Mỗi thùy tuyến có hình tháp, gồm 3 mặt trước – ngoài – trong nằm dọc theo 2 bên thanh quản – khí quản. Các thùy không cân đối, bên phải lớn hơn bên trái. Eo tuyến mảnh, nằm trước khí quản. Toàn bộ tuyến giáp nằm dưới xương móng.
– Thùy tuyến giáp có hình tháp 3 mặt, 2 bờ và 2 cực, dài 5-6 cm, rộng từ 2-3 cm, dầy 2-3 cm  trọng lượng 20- 25g ở người trưởng thành, nặng hơn ở phụ nữ mang thai và đến kỳ kinh nguyệt.

* Tuyến cận giáp: Hình bầu dục, dẹt, màu vàng nâu, nằm ở bờ sau của thuỳ tuyến giáp, trong bao tuyến. Kích thước trung bình: dài 6mm, rộng 3- 4mm và dày khoảng 1-2mm, nặng 50mg. Có từ 2-6 tuyến, thường có 4 tuyến.

* Liên quan:
– Tuyến giáp được bao bọc trong lá trước khí quản, được các cơ dưới móng che phủ ở phía trước ngoài và chùm lên các cơ dưới móng là cơ ức đòn chũm.
– Các tĩnh mạch cảnh trước chạy trước eo tuyến giáp. Mặt sau tuyến giáp liên quan với thanh quản và khí quản, sau nữa là thanh hầu và thực quản, ở phía ngoài là bao cảnh.
– Có hai thần kinh liên quan mật thiết với tuyến giáp: Thần kinh thanh quản quặt ngược nằm trong ranh giới giữa khí quản và thực quản và nhánh ngoài của thần kinh thanh quản trên đi dưới mặt sau của cực trên tuyến giáp để tới cơ nhẫn giáp.

* Hệ động tĩnh mạch:
+ Động mạch giáp trên 2 bên là nhánh động mạch cảnh ngoài, chạy tới cực trên tuyến giáp.
+ Động mạch giáp dưới 2 bên: tách ra từ thân giáp cổ của động mạch dưới đòn và chạy sau bao cảnh tới mặt sau tuyến giáp. Động mạch giáp dưới cùng có thể có hoặc không, tách ra từ cung động mạch chủ hoặc thân cánh tay đầu.
+ Động mạch giáp giữa: 10%  trực tiếp từ cung động mạch chủ hoặc thân cánh tay đầu.
+ Tĩnh mạch giáp trên và dưới tương ứng đổ về tĩnh mạch cảnh trong và thân tĩnh mạch cánh tay đầu.

Tài liệu tham khảo

* Thyroid ultrasound – Vikas Chaudhary, Shahina Bano
* Avoiding Unnecessary Fine-Needle Aspiration Cytology by Accuractely Predicting the Benign Nature of Thyroid Nodules Using Ultrasound – Sudhir Vinayak, Joyce A Sande
* Sonographic Differentiation of Partially Cystic Thyroid Nodules: A Prospective Study – D.W. Kim, E.J. Lee, H.S. In and S.J. Kim
* TI-RADS – Thyroid Imaging Reporting and Data System – Habib Ahmad, Aad van der Lugt
* Parathyroid Glands: location, condition and value of imaging tests – E. Elías Cabot, P. Segui, G. D. Tobar Murgueitio
* The Thyroid: Review of Imaging Features and Biopsy Techniques with Radiologic-Pathologic Correlation – Arun C. Nachiappan
* Sonography of diffuse thyroid disease – Hok Yuen Yuen MBChB
* Imaging of thyroid nodules – Ryan Chung, MD, and Danny Kim, MD
* Diagnostic Accuracy of Real-Time Sonography in Differentiating Diffuse Thyroid Disease From Normal Thyroid Parenchyma: A Multicenter Study – Hye Shin Ahn
* Sonographic Differentiation of Asymptomatic Diffuse Thyroid Disease from Normal Thyroid: A Prospective Study – D.W. Kim, C.K. Eun, H.S. In, M.H. Kim, S.J. Jung and S.K. Bae
* Thyroid Pathology – An Iconographic review of Benign and Malignant Pathology – D. R. J. D. Nascimento
* Thyroid gland ultrasound – How to perform and report? Practical check-list protocol – C. M. Olchowy
* Managing the thyroid nodule – J. C. Rayón-Aledo
* Thyroid pathology: What radiologists need to know – C. de la Torre, A. Sánchez Tovar, M. Molinero Pérez
* THI-RADS. US differentiation of thyroid lesions – A. N. Sencha
* Thyroid pathology – the basics – M. Lafarga Traver, C. Casillas, D. Ahicart Safont; CASTELLON/ES
* Role of TIRADS in nodular thyroid disease – B. Raghavan, S. Paul; Chennai/IN
* Thyroid Doppler: Brief review of the method and proposed standardization of documentation – P. C. Francolin, L. C. C. Chierighini, W. Iared, M. C. Chammas, G. G. Cerri; São Paulo/BR
* The many songographic appearances of thyroiditis – A. George
* Sonographic differentiation of the autoimmune thyroid diseases – R. C. L. Coêlho
* Imaging of the thyroid and parathyroid glands – Bianca J Vazquez
* Imaging of Thyroid and Parathyroid Glands – Jeong Hyun Lee, MD, PhD
* Imaging thyroid disease: updates, imaging approach, and management pearls – Jenny K Hoang
* Thyroid Ultrasound: Diffuse and Nodular Disease – Lauren F Alexander