U Tế Bào Mầm Trung Thất | Bài giảng CĐHA

I. Đại cương

– U tế bào mầm dù lành hay ác đều xuất phát từ các tế bào mầm nguyên thủy. Do sự di trú từ nếp niệu-sinh dục trong quá trình phôi thai không trọn vẹn, nên còn sót lại trong trung thất gây ra u tế bào mầm trung thất.
– U quái trung thất  là các khối u tế bào mầm nằm ở trung thất trước, đại diện cho các khối u tế bào mầm ngoài tuyến sinh dục phổ biến nhất.
– U tế bào mầm nguyên phát ngoài cơ quan sinh dục hiếm gặp ở mọi lứa tuổi. Chiếm khoảng 15% khối u trung thất trước ở người lớn và 25% khối u trung thất trước ở trẻ em.
– Tuổi thường gặp ở người lớn (20-40 tuổi), ở trẻ em thường gặp < 1 tuổi (40% là u quái chưa trưởng thành).
– U quái chưa trưởng thành không có ưu thế về giới, loại chưa trưởng thành thường chỉ gặp ở nam giới.
– Vị trí: 80% nằm ở trung thất trước gần tuyến ức, 13-15% liên quan tới nhiều ngăn, 2-8% gặp ở trung thất sau.

* Phân loại
– Lành tính
+ U quái trưởng thành (Mature Teratoma – 60% khối u tế bào mầm trung thất): trong phần đặc của u có cả 3 thành phần của lớp mầm đã biệt hóa gồm xương, sụn, răng, cơ, mô liên kết, tổ chức sợi và bạch huyết, dân thần kinh, dây thần kinh, tuyến ức, phổi, gan, tụy…

+ Nang dạng bì (Dermoid cyst, Teradermoid): thường gặp nhất trong số các u tế bào mầm trung thất. Thành phần chỉ là biểu bì (tuyến của lớp bì, tóc, tuyến bã).

– Ác tính
+ U tinh bào (Seminoma): chiếm 50% u tế bào mầm ác tính, khoảng 2-4% u trung thất, chủ yếu là trung thất trước trên. U thường xâm lấn các cấu trúc lân cận của trung thất và phổi. Xương và phổi là 2 cơ quan di căn chính.

+ Không phải tinh bào: u quái ác tính (Teratoma), carcinoma tế bào nuôi (Choriocarcinoma), Carcinoma phôi bào (Embryonal carcinoma), u xoang nội phôi bì, u túi noãn hoàng (Yolk sac tumour) và khoảng 40% là loại hỗn hợp (Mixed germ cell).

Tài liệu tham khảo

* Mediastinal germ cell tumors: radiologic and pathologic correlation – M L Rosado-de-Christenson, P A Templeton, and C A Moran
* Mediastinal mature teratoma: imaging features – K H Moeller, M L Rosado-de-Christenson and P A Templeton
* Mediastinal lines, stripes and interfaces on PA chest radiograph with CT correlations – N. Bystrická, H. Poláková, J. Sykora; Bratislava/SK
* What the radiologist should know about mediastinum: from anatomy to imaging – L. Mazzamurro, M. Mereu, S. Conte
* Positive and differential diagnosis in tumoral pericardial involvement focused on CT examinations – A. Flintoaca-Filip, I. G. Lupescu, D. M. Tabac, M. Ichim, R. A. Capsa; Bucharest/RO
* Anterior mediastinum: anatomy and masses – know the normal to find the pathology – B. M. Araujo, A. F. S. Simões, P. M. M. Lopes
* Lesions of the anterior mediastinum: radiologic appearance and histologic diagnostic correlation after percutaneous needle biopsy – R. D. T. Mesquita, P. Ananias, P. M. M. Lopes
* Fat-containing lesions of the chest – E. Aydın, S. Bayraktaroglu, N. Ceylan, C. Altın, R. Savas; Izmir/TR
* Mediastinal masses in children: how helpful is CT in determining their nature? – G. Lembarki, K. Chbani, S. Salam, L. OUZIDANE; Casablanca/MA
* A diagnostic approach to the anterior mediastinal masses: Beyond the 4 T’s – R. Grippo, C. A. Mallio, B. Beomonte Zobel
* Cystic Mediastinal Lesions: A Pictorial Review – S. Loutfi, M. AL HOURI, E. K. Omar, S. Al Rajhi, S. Al Ghanem; Riyadh/SA
* Imaging findings of fat containing mediastinal lesions – H. Maki, Y. Ozawa, Y. Ishihara
* Spectrum of Teratoma: From Head to Toe, radiological pathological correlation – T. Raafat, Y. Mahfouz, M. ELshafiey, A. Refaat, I. Gouda ; Cairo/EG
* Imaging findings of three cases of large mediastinal mature cystic teratoma – Vo Tan Duc
* A diagnostic approach to the mediastinal masses – Sergi Juanpere
* Grainger & Allison’s Diagnostic Radiology – Andreas Adam