Hội Chứng Fitz-Hugh-Curtis | Bài giảng CĐHA

II. Nguyên nhân

* Bệnh lậu

– Hội chứng Fitz Hugh Curtis được mô tả lần đầu tiên vào năm 1920 bởi Carlos Stajano, ông ghi nhận lại sự dính của bao gan vào thành bụng trước ở những bệnh nhân bị nhiễm lậu và có triệu chứng đau ở hạ sườn phải.
– Trong những năm 1930, Thomas Fitz-Hugh và Arthur Curtis cũng mô tả hội chứng và liên hệ giữa hội chứng lâm sàng cấp tính của cơn đau góc phần tư trên phải theo sau một nhiễm trùng vùng chậu với hiện tượng dính bao gan vào thành bụng trước – hình ảnh “Violin string” thấy ở những phụ nữ có viêm vòi trứng trước đó. Curtis đã mô tả nhiều ca điển hình có hiện tượng dính bao gan vào thành bụng trước ở bệnh nhân nhiễm cầu khuẩn lậu, và ghi nhận rằng hiện tượng dính tương tự không tìm thấy ở các nguyên nhân gây viêm phúc mạc khác. Điều này gợi ý mối liên hệ trên là một hội chứng duy nhất. Fitz-Hugh cho rằng Neisseria gonorrhoeae là nguyên nhân, vì ông tìm được song cầu gram âm trên phết tế bào bao gan của bệnh nhân có hội chứng.

* C.Trachomatis

– Trong năm 1978, Muller-Schoop và cộng sự lần đầu tiên chứng mình bằng chứng huyết thanh của nhiễm trùng cấp tính Chlamydia trachomatis ở 9 trên 11 bệnh nhân đã qua nội soi ổ bụng đánh giá tình trạng viêm phúc mạc, 6 người trong số đó cũng có viêm bao gan.
– C.trachomatis đã được nuôi cấy từ cổ tử cung, ống dẫn trứng, và đã có một vài bệnh nhân được ghi nhận có tình trạng viêm bao gan.
– Vào năm 1985, Lopez Zeno và cộng sự cho thấy Chlamydia Trachomatis là tác nhân gây bệnh chính chứ không phải là Neisseria gonorrhoeae.

* Lao màng bụng

– Viêm quanh gan là một biến chứng hiếm gặp của bệnh lao, phổ biến khi có sự tham gia của màng bụng và bộ phận sinh dục.
– Các mô tả đầu tiện về hội chứng Fitz Hugh Curtis liên quan đến lao đã được thực hiện vào năm 2003 bởi Sharma và cộng sự. Mô tả 40 trường hợp hội chứng này trên 82 bệnh nhân bị bệnh lao bộ phận sinh dục.

III. Chẩn đoán siêu âm

– Hình ảnh viêm dày bao gan

[gallery link="file" columns="2" ids="136119,136120"]

– Tăng kích thước buồng trứng, apxe buồng trứng, ứ nước hoặc ử mủ vòi trứng.
– Thâm nhiễm mỡ vùng tiểu khung.
– Dịch tiểu khung

[gallery columns="4" link="file" ids="16983,16984,16985,16986"]

IV. Chẩn đoán CLVT

– Biểu hiệm viêm bao gan:
+ Ở thì động mạch, bao gan dày và tăng tỷ trọng so với nhu mô gan phía trong, có thể đồng tỷ trọng với nhu mô gan ở thì muộn.
+ Hình ảnh dày bao gan chủ yếu ở mặt trước trên của gan.
+ Dịch quanh gan

[gallery link="file" columns="4" ids="26319,26320,136104,136108,136112,26327,26328,136111,54379,136123,136131,136132"]

+ Có thể kèm rối loạn tưới máu nhu mô gan: nhu mô gan ngấm thuốc không đồng nhất thì động mạch, trở về đồng tỷ trọng ở thì tĩnh mạch cửa và thì muộn.

+ Dày thành túi mật, dịch quanh túi mật

[gallery link="file" ids="136139,136140,136141"]

=> Case lâm sàng 1:

[gallery link="file" ids="54362,54363,54364"]

=> Case lâm sàng 2:

[gallery link="file" ids="54367,54368,54369"]

=> Case lâm sàng 3:

[gallery columns="4" link="file" ids="77304,77305,77306,77307,77308,77309,77310,77311,77312,77313,77314,77315"]

=> Case lâm sàng 4:

[gallery columns="4" link="file" ids="93838,93839,93840,93841,93842,93843,93844,93845"]

=> Case lâm sàng 5:

[gallery link="file" columns="4" ids="96319,96320,96321,96322,96323,96324,96325,96326"]

=> Case lâm sàng 6:

[gallery link="file" columns="6" ids="41539,41538,41536,41535,41534,41533"]

=> Case lâm sàng 7:

[gallery link="file" columns="4" ids="167679,167680,167681,167682,167683,167684,167686,167685"]

=> Case lâm sàng 8:

[gallery link="file" ids="171803,171804,171805,171806,171807,171808"]

– Hình ảnh dày bao gan có thể chia 3 loại:
+ Dải mỏng: chiều dày bao gan từ 1-2mm, bao quanh bề mặt gan.
+ Loại băng rộng: dày >3mm
+ Hỗn hợp: bao gồm hai loại dải mỏng và băng rộng, giới hạn rõ với nhu mô gan. Dày bao gan khu trú khi dài < 5cm, dày lan tỏa khi dài > 5cm.

– Tụ dịch rãnh thành đại tràng phải, tiểu khung.

[gallery link="file" ids="50694,50695,50696,50697,50698,50699"]

– Hình ảnh viêm vùng chậu:
+ Viêm phần phụ, apxe phần phụ, ứ nước hoặc ứ mủ vòi trứng.
+ Dịch hạ vị

[gallery link="file" columns="4" ids="165804,136114,136115,54378,54389,54390,54391,54392,54393,136127,136134"]

=> Case lâm sàng 1:

[gallery link="file" ids="26341,26342,26343"]

=> Case lâm sàng 2:

[gallery columns="5" link="file" ids="77317,77318,77319,77320,77321"]

+ Thâm nhiễm mỡ vùng chậu.
+ Thâm nhiễm mỡ lan theo rãnh đại tràng phải.

[gallery link="file" ids="136135,136136,26329"]

V. Phân biệt

* Lao màng bụng

– Hình ảnh dịch ổ bụng, nốt mạc treo, dày bao gan, dày phúc mạc, ngấm thuốc sau tiêm.

[gallery link="file" columns="2" ids="54372,54373"]

* U màng bụng

* Viêm phúc mạc

[gallery link="file" columns="4" ids="54380,54381,54382,54383"]

* Viêm đường mật cấp

[gallery link="file" columns="2" ids="54385,54386"]

* Gan nhiễm mỡ

– Bao gan tăng tỷ trọng tương đối so với nhu mô gan nhiễm mỡ giảm tỷ trọng.